In een ‘oud’ maar nog steeds zeer lezenswaardig artikel van De Groene Amsterdammer las ik onlangs over het lot van debutanten. Debutanten die beschikken over een beetje ‘nieuw, fris geluid’, zo schreef journalist Jasper Henderson, kunnen rekenen op recensies. ‘Over het algemeen zijn de toon en het oordeel van de recensie welwillend: enkele kinderziektes worden aangestipt, een paar ongelukkige formuleringen worden er uitgepikt, maar de auteur krijgt het voordeel van de twijfel, het is immers een debuut.’
Nou is dit debutantje met d’r neus in de boter gevallen, lieve lezer! Vandaag werd een recensie van ‘Arty-farty’ gepubliceerd in De Morgen. De Morgen, ja! Ik hou van De Morgen. Goed formaat ook.
Enfin, over de toon en het oordeel van ‘mijn’ recensie valt te twisten, maar ik sta dus in De Morgen. Twee keer zelfs: het stuk werd door de redactie zo opzienbarend geacht, dat het de dag voordien zelfs werd áángekondigd.
Nu weet ik waarom. Recensent was niet eender wie. Het was De Papieren Man. Jawel: Dirk Leyman vond ‘Arty-farty’ interessant genoeg om het te bespreken!
Zat m’n neus in de boter, de rest volgde snel. De recensie staat vol rake zinnen. Deze bijvoorbeeld, erg mooi, moet je horen:Dat ze goed ingevoerd is in de holle uitwassen van de kunsthandel, willen we best geloven. Toch is het belangrijkste effect van [Gordts’] spervuur van opgepimpte dialogen en taferelen een stiknerveus gevoel, alsof je plots in het nauw wordt gedreven.
Nu was het inderdaad mijn bedoeling de lezer in het nauw te drijven; zelf word ik immers ook stiknerveus van al die ‘omhooggevallen kunstcommerçanten’ met of zonder ‘flitsende dollartekens in de ogen’, en van die zwermen gallerina’s, allesbehalve ‘wezenlijk geïnteresseerd in artistieke drijfveren of in authenticiteit’. Papieren Man, chapeau!
Hij gaat verder:Zeker is dat mijn bloeddrukwaarden tijdens het lezen van Arty-farty gevaarlijke hoogten moeten hebben bereikt. Gordts levert een ware uitputtingsslag.
Hulde! Mijn bloeddruk was eveneens zorgwekkend hoog toen ik al die ‘fletse oneliners’ en ‘geleende grappen’ op JP’s lippen legde. Het schrijven van ‘Arty-farty’ was bijzonder vermoeiend.
Tegen het einde van de recensie wordt JP geciteerd op een nogal ongelukkig moment. De arme jongen heeft net een strikvraag van zijn baas geïncasseerd: “Wat betekent kunst voor jou?” Het antwoord is niet bepaald drukinktwaardig. JP hakkelt (en Leyman citeert): “Voor mij betekent kunst uiteraard heel erg veel, maar voor de nieuwe rijken veel te weinig.”
O Jean-Pierre, jongen toch. Ik kan me de plaatsvervangende schaamte nog herinneren toen ik die zin noteerde – een gevoel dat mijn tenen deed krullen. Kon JP dan echt niets beters bedenken? Nee, daar was hij niet toe in staat, dat was overduidelijk. Toch?
woensdag 14 april 2010
'Arty-farty' in De Morgen
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
6 opmerkingen:
Onweerstaanbaar mooie recensie, helemaal los van de tekst die we maar vluchtig lezen!
Ik moest ineens denken aan een scene van Keek op de Week waarin De Bie als oudere heer graag de debutante zou adviseren:
http://www.youtube.com/watch?v=JzmPTy8amdU
Jammer van die recensie. Snap niet helemaal dat de recensent zo achter de titel blijft haken. Een ander geluid:
Met stijgend plezier en toenemende ontroering en fascinatie je boek gelezen. Eerste hoofdstuk moest ik doorheen en deed me vrezen dat ik in de geënsceneerde hipheid zou gaan verzuipen. Namen en global quotes deden me duizelen. Maar...werd daarna al snel in een prachtig en ontluisterend maar ook bemoedigend verhaal binnen gezogen.
Een andere recensent maakte de vergelijking met Absolutely Fabulous; mooi dat hij een vergelijking met t.v. maakte. Alleen de serie vond ik slecht gekozen. Abfab is op de lach gemaakt. Jouw verhaal gaat verder. ...Six Feet Under zou dan beter zijn geweest.
Gebruik maken van ogenschijnlijk sexy en trendy elementen om existentiële eenzaamheid en hoop op erkenning, verbondenheid en liefde voelbaar te maken... Snelle afwisseling van scenes en situaties, uiteenlopende en verleidelijke ‘scenetjes’(subculturen) en personages met scherpe randjes.. De verlammende werking van familiebanden. Maar goed, nu staat er weer een ‘mening’, daar moeten we nu juist van af ;-)!
In ieder geval bijzonder dat je een boek schrijft dat de snelheid of de 'fanciness' van televisie internaliseert!
Onder de indruk van de manier waarop je je verhaal weet op te bouwen. Ik voel me in ieder geval verrassend meegenomen en krijg steeds op het juiste moment een onvoorspelbare wending of detail toegeschoven.
Die raken en ontroeren me. Je personages leven in me voort, ik ben van ze gaan houden. Zelfs van die vette Jaap met z’n grijze haartjes uit z’n te kleine pyjama jasje. Dat dat kan gebeuren terwijl je me tegelijkertijd meeneemt in de uitwassen van onethisch geld verdienen! Mooi hoe je zo’n thema persoonlijk en onnadrukkelijk hebt verwerkt. Had nog verder met Charlotte en JP mee gewild, hoop natuurlijk dat Charlotte haar Han gaat vinden maar vind het ook prettig achter te blijven met het idee dat dat misschien wel niet gaat gebeuren. Dat doet pijn maar houd me realistisch.
De allerlaatste zin in je boek raakte me diep. ‘Zonder hem helemaal niets’! Ik zie uit naar je volgende woorden!
Tsk, Vlaamse kranten. Allemaal dezelfde. Ik werk er voor eentje. Die andere.
Jij was het die mij ontdekte, niet omgekeerd. De eerste woorden die ik van jou las waren deze (http://www.columnistisch.nl/2008/03/08/vrijen-in-het-vondelpark/), mijn naam kwam erin voor. Google je vrienden vaak, je vijanden nog vaker, jezelf het vaakst.
Tot nu toe de laatste woorden die ik van je las waren deze - sorry, Carina van hierboven op de blog, ik tel de dankwoorden niet mee -
Life is... exactly this. Niet meer, maar zeker ook niet minder.
En tegelijk
Of toch, heel misschien, Han?
Het zijn twee slotzinnen die je personages samenvatten, twee slotzinnen die vormelijk tegenover mekaar staan: 'zeker' tegenover 'heel misschien'. Twee slotzinnen die inhoudelijk tegenover elkaar staan: de ene droomt van een verloren liefde, de ander droomt helemaal niet en neemt het leven zoals het is. Of niet is.
En dan te bedenken dat de meeste auteurs er zelfs niet in slagen om één goeie slotzin te bedenken.
Het is een pareltje, dat boek van jou. Alleen de titel vond ik wat minder, net als de keuze voor gedateerde actualiteit als rode draad. Maar ja, actualiteit raakt zo snel gedateerd. Op mijn dagtaak schillen ze 's avonds de patatten.
Een goede pen is één ding, ze aanwenden om twee personages totaal verschillend te laten klinken is nog een pak moeilijker. Ik leen mijn exemplaar nu uit aan mijn moeder, waarschijnlijk slaagt ook zij erin om zich met één van beide personages te identificeren. :-)
Maar laat dit geen recensie zijn. Succes met 'boek nummer twee', of word je nu weer even een verre collega van mij? Ooit belandt er ook van mij een boek op de plank, dat vuur heb je weer aangewakkerd. Wat klinkt dàt melig.
Ook deze bescheiden lezer heeft heel erg van je boek genoten!
In één ruk uitgelezen en veel te kort bevonden. Ik had nog veel méér te weten willen komen over Charlotte en haar zoon. Zelfs over Jaap. Misschien voor Arty-farty, the sequel? :-)
Alleen de dialectpassages waren niet zo erg mijn ding en leidden mijn aandacht wat te veel af van het verhaal.
Maar voor de rest, niets dan lof: héél mooi, en vaak ook héél grappig.
Van harte proficiat!
S.
Frans, Carina, Koen, S.!!! Jullie zijn de liefste lezers die een bloggende schrijver/schrijvende blogger zich kan wensen. Dank voor de warme woorden!!! :)
Een reactie posten